Pisso-chin
Taraxacum officinale
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Pisso-can, Pisso-au-lié, Mourre-pourcin, Cicourèio-de-prat, Engraisso-porc.
Noms en français : Pissenlit officinal, Dent de lion.
Descripcioun :Vaqui lou mai coumun di pisso-chin. L'avès segur recouneigu emé si fueio retaiado en rouseto sènso alo, soun cepoun espés, si flour soulitàri (coumpausado) en aut de si pecou boutis. Lis akène soun gris clar e li bratèio (un pau banarudo o noum) revessado sus la cambo. Sian revengu, après proun de chanjamen au noum latin d'óurigino dins aquéu group RUDERALIA.
Usanço :Ei bessai ço que se fai de miés dins l'ensalado champanello. Lou poudès culi tre li pluèio d'autouno e fin qu'en mai en mountagno. Lou pisso-chin èi vertuous contro li mau de fege, lou quiéu tapa e mai encaro. Oublidès pamens pas qu'èi diureti, lou pisso-chin.
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Taraxacum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >5
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 3,5 cm
Flourido : Printèms
Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Mars à óutobre
Liò : Champ
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Taraxacum officinale F.H.Wigg., 1780
(= Taraxacum dens-leonis subsp. officinale (Lyons) Douin, 1923 )
Lavanèso
Galega officinalis
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Avanèso.
Noms en français : Galéga officinal, Rue-de-chèvre.
Descripcioun :La lavanèso nous vèn d'Éuropo dóu levant e d'Asìo mounte trachis naturalamen. Eici s'atrovo, raramen, en ribo d'aigo e dins li prado umido. Sèmblo uno vèsso, mai li fuioun soun en noumbre impar e sènso vediho. Li flour soun d'un blu clar e la planto a quàsi ges de péu.
Usanço :Es uno planto empouisounanto pèr lou bestiàri quouro es en flour e un cop seco : 100 g de lavanèso seco douno la mort pèr la fedo que pòu pu alena. Fai pissa, abeissa la glicemìo e èi peréu galatougèno. Li flour seco se prènon en tisano, pamens mèfi que n'en fau pas trop metre.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 100 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Galega
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco :
Mai à avoust
Liò : Ribiero
- Prado umido
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Éuropo-Sud-Èst
Ref. sc. : Galega officinalis L., 1753